Στην πόλη του Μετσόβου αλλά και τις γύρω περιοχές θα έχετε την ευκαιρία να δείτε και να θαυμάσετε 20 περίπου παραδοσιακές βρύσες με νερά πηγών που χρονολογούνται από το 18ο και 19ο αιώνα. Μερικές από αυτές είναι οι παρακάτω:
Η βρύση της πλατείας
Η “Φοντάνα ντι κάμπουρι ντι ντισούπρα” ή βρύση του Δημαρχείου βρίσκεται στην πλατεία του Μετσόβου και κτίστηκε το 1858. Η ονομασία της, που σημαίνει “βρύση πάνω από την πλατεία”, προήλθε από τη θέση της στο χώρο της πλατείας.
Σύμφωνα με την εντοιχισμένη επιγραφή, χτίστηκε κατά την Επιτροπεία των Γεωργίου Ιατρόπουλου, Κυριάκου Κωστάκη, Μιχαήλ Λούκα και Αναστασίου Βαρμτάση. Στην επιγραφή αναφέρονται τα ονόματα των δωρητών Κώστα Φερνίκα, Αδαμάντη και Ιωάννη Πότσου. Η βρύση είναι πετρόκτιστη και κοσμείται με ανάγλυφες παραστάσεις σε λίθινες πλάκες, όπως είναι ένας δικέφαλος αετός ή σκηνές κυνηγιού.
Βρύση “Νίτσα”
Η βρύση “Νίτσα” στο Μέτσοβο κτίστηκε πιθανόν στις αρχές του 20ου αι. Η βρύση είναι πετρόκτιστη στις τρεις πλευρές της και στεγάζεται με πλάκες. Δεξιά και αριστερά υπάρχουν πεζούλια. Στο κέντρο, το νερό διοχετεύεται μέσα από μπρούντζινες κάνουλες. Από εκεί με αυλάκι, που χωρίζει στη μέση το πλακόστρωτο δάπεδό της, το νερό διοχετεύεται για το πότισμα των κήπων της γειτονιάς. Η ονομασία της βρύσης προέρχεται, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, από τη βλάχικη λέξη “νίτσα” (= αρνοκόπι, που σημαίνει κοντό μαλλί). Στο χώρο της βρύσης γινόταν εθιμικές τελετές μετά το γάμο, καθώς και την Πρωτοχρονιά.
Βρύση της Γκούρας
Η βρύση της Γκούρας βρίσκεται στην κάτω πλευρά του ναού των Αγ. Αναργύρων. Σύμφωνα με την εντοιχισμένη επιγραφή, χτίστηκε το Μάιο του 1872, με έξοδα του Γεωργίου Αβέρωφ, που βρισκόταν στην Αλεξάνδρεια. Η βρύση, πετρόκτιστη και μονόκρουνη, στεγάζεται με ξύλινη στέγη που καλύπτεται από πλάκες. Ξεχωρίζει για την κομψότητά της. Εντάσσεται αρμονικά στον περιβάλλοντα χώρο και ξεδιψά τους περαστικούς.
Βρύση Αη-Γιώργη
Η βρύση του Αη-Γιώργη, στην ομώνυμη συνοικία του Μετσόβου, σώζεται στη σημερινή της μορφή από το 1889. Αρχικά είχε κτιστεί εκεί βρύση από τον Ιωάννη Αλέξη (6 Ιουνίου 1776). Το 1889, όμως, με δωρεά του μεγάλου ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, κτίστηκε η βρύση που βλέπουμε σήμερα. Πρόκειται για πετρόκτιστη και στις τρεις πλευρές που στεγάζεται με ξυλοστέγη, καλυπτόμενη από πλάκες. Το νερό διοχετεύεται από τρεις μπρούντζινες κάνουλες. Το νερό, μέσα από το αυλάκι που χωρίζει στη μέση το πλακόστρωτο δάπεδό της, διοχετεύεται στη συνέχεια στους κήπους της συνοικίας. Στο κεντρικό τμήμα της πάνω από τις κάνουλες υπάρχει η ανάγλυφη αναθηματική επιγραφή, που αναφέρει ότι κτίστηκε με δαπάνη των “Ελεών”, δηλαδή, των κληροδοτημάτων του Αβέρωφ. Στο πάνω μέρος της επιγραφής διακρίνεται δικέφαλος αετός και στο κάτω το κείμενο με κεφαλαία γράμματα.
To λαογραφικό μουσείο Τσανάκα στεγάζεται στο παλαιό πέτρινο αρχοντικό οίκημα της οικογένειας Βενέτη στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου (Γρηγορίου Τσανάκα 1) και είναι μουσείο μετσοβίτικης – βλάχικης τέχνης του Μετσόβου.
H αποπεράτωση των εργασιών αναστήλωσης και η επιμέλεια του Μουσείου ανατέθηκε στο Χορευτικό Σύλλογο Μετσόβου το Φεβρουάριο του 2013.
Στα εκθέματα του μουσείου περιλαμβάνονται αντικείμενα των οικογενειών Βενέτη και Τσανάκα καθώς και πολλών οικογενειών του Μετσόβου (σωζόμενα χειρόγραφα αρχεία από τον 17ο αιώνα και μετέπειτα, επιστολές, τούρκικα χοτζέτια, φωτογραφικό υλικό, συλλογή βιβλίων με αναφορά στο Μέτσοβο και τους βλάχους, χάλκινα και ξύλινα σκεύη οικιακής χρήσης, υφαντά, αργαλειοί).
Υπάρχουν επίσης δύο εκθεσιακοί χώροι όπου εκτίθενται παλαιά συλλογή υφαντών, μαξιλαριών και κεντημάτων του 19ου αιώνα, όπως και ο χώρος επεξεργασίας του μαλλιού μέχρι το στάδιο της κατασκευής των υφαντών-μαξιλαριών και μάλλινων ενδυμάτων.
Οι διαδρομές που προσφέρονται και τα μονοπάτια με αφετηρία το Μέτσοβο είναι πάρα πολλές και έχουν κλιμακωτή δυσκολία, σε μια από τις πιο όμορφες περιοχές της Ηπείρου, το Μέτσοβο και τον Εθνικό Δρυμό της Βάλια Κάλντα.
Στην περιοχή μας διεξάγεται ο αγωνας ορεινού τρεξίματος Metsovo Race ενώ από εδώ ξεκινούν έξι διαδρομές μοναδικής ομορφιάς σε μια από της πιο όμορφες περιοχές της Ελλάδας και όχι μόνο.
Metsovo Race
Ο Αθλητικός Όμιλος Μετσόβου διοργανώνει ήδη από το 2013 στο Μέτσοβο τους ορεινούς αγώνες τρεξίματος Ursa Trail και Στα χνάρια της Aρκούδας. Οι αγώνες αυτοί έχουν γίνει όχι μόνο θεσμός για την περιοχή αλλά και σημαντικό μέρος στο αθλητικό καλεντάρι των αθλητών αγώνων τρεξίματος της χώρας μας κι όχι μόνο.
Στόχος των διοργανωτών μέσα από τη σχεδίασης της διαδρομής είναι να φέρει τον αθλητή μέσα από το βιότοπο της αρκούδας και να τον ευαισθητοποιήσει σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και της καφέ αρκούδας.
Η διαδρομή περνάει από παλιά μονοπάτια που με πολύ εθελοντική εργασία έχουν καθαριστεί και μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο από τους αθλητές την ημέρα του αγώνα αλλά κι από τον καθένα μας για περίπατο ή ορειβασία.
Το συνολικό μήκος του αγώνα «Ursa Trail» είναι 40χλμ. με 2.700μ. υψομετρικής διαφοράς και του αγώνα «Στα χνάρια της αρκούδας» 18χλμ. με 940μ. Περνά από ιστορικά μονοπάτια κι ιδιαίτερης αισθητικής και φυσικής αξίας μνημεία της περιοχής, με το πρώτο κομμάτι του Ultra Trail που σχηματίζει ένα οκτάρι να βρίσκεται ανατολικά του Αράχθου στην περιοχή του Ανηλίου και το δεύτερο κομμάτι που αποτελεί και τη διαδρομή του μικρού αγώνα δυτικά του Αράχθου στην περιοχή του Μετσόβου.
Πληροφορίες για τον αγώνα, πλούσιο φωτογραφικό υλικό στοιχεία επικοινωνίας μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα www.metsovorace.gr
Προφήτης Ηλίας-Φλέγγα- Μαυροβούνι
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Προφήτης Ηλία -ρέμα Μεγγούλη: 1,30 ώρα, εύκολη διαδρομή χωρίς αναβάσεις. Ρέμα Μεγγούλη – θέση Λάκκος Μαυροβουνίου: δύο ώρες, ανάβαση σε μέτριας βατότητας πετρώδες μονοπάτι, το οποίο διέρχεται από το καταφύγιο Μαυροβουνίου. Στη θέση Λάκκος υπάρχει πηγή πόσιμου νερού. Θέση Λάκκος – Αυτιά Φλέγγα (δύο ώρες): το μονοπάτι με τη μορφή ατραπού που διασχίζει την κορυφογραμμή του Μαυροβουνίου είναι πετρώδες και σχετικά δύσβατο με ανάβαση στο τέλος του. Διέρχεται από την πηγή Κόκκινη Βρύση, καταλήγει στις λίμνες Φλέγγα. Στο σημείο Αυτιά Φλέγγα: πλήρης ορατότητα Εθνικού Δρυμού της Βάλια Κάλντα, της τεχνητής λίμνης των Πηγών Αώου και γενικά του μεγαλύτερου τμήματος της βόρειας Πίνδου. Στο καταφύγιο του Μαυροβουνίου υπάρχει δυνατότητα φιλοξενίας 30 ατόμων.
Μέτσοβο-Τσούμα Μπάρμπα
Το μονοπάτι ξεκινά από τη θέση Καθρέπτης μέσα στο Μέτσοβο και, αφού διασχίσει το μονοπάτι των αλόγων, φτάνει στη θέση Προφήτης Ηλίας. Στη συνέχεια, μέσω του οροπεδίου των Πολιτσών, φτάνει στο δάσος Σιώποτου, το οποίο και διασχίζει, στη θέση Χάνι Αχιλλέα. Περνά την κορυφογραμμή Σπανούρα Πόγκα και καταλήγει στην κορυφή Τσούμα Μπάρμπα στο μέσο της Λίμνης των Πηγών Αώου, όπου και υπάρχει η μοναδική μικρή ανάβαση. Το μονοπάτι διέρχεται από πολλές πηγές πόσιμου νερού και γενικώς είναι ευκολοδιάβατο.
Μέτσοβο-Οροπέδιο Πολιτσών
Το μονοπάτι κάνει τον κύκλο του οροπεδίου των Πολιτσών. Είναι γενικώς ευκολοδιάβατο χωρίς έντονες κλίσεις και αναβάσεις. Περνά από πολλές πηγές πόσιμου νερού. Αφετηρία: κόμβος του Μετσόβου (Εθνική Οδός Ιωαννίνων-Τρικάλων). Διέρχεται από τη θέση Καλύβα (Καρακόλι), κατεβαίνει στη θέση Πολιτσώρα, συνεχίζει στη Βρύση Ντάου, ανεβαίνει στην περιοχή Καλιγωμένο Αλώνι. Αφού διασχίσει την κορυφογραμμή, καταλήγει στη θέση Χάνι Ντάου. Από εκεί κατεβαίνει στο οροπέδιο των Πολιτσών και επιστρέφοντας περνά από τη βρύση Λυκουρέσι, από το χώρο της Κατασκήνωσης (Βάλια ντι Λιόσανι), και καταλήγει στην Κρύα Βρύση. Στη συνέχεια, πηγαίνει προς τη θέση Πλιτσώρα, από όπου ανηφορίζει στο Καρακόλι και κατεβαίνει στο τελεφερίκ του Ιδρύματος Τοσίτσα. Από τη θέση Καλιγωμένο Αλώνι υπάρχει οπτική επαφή σημαντικού τμήματος της οροσειράς της Πίνδου. Από τη θέση Χάνι Ντάου το μονοπάτι μπορεί να συνεχίσει και να συναντήσει τη διαδρομή 2.
Φράγμα Αώου-Τσούκα Ρόσα-Φράγμα Αώου
Ανάβαση από μέτρια έως δύσκολη. Η διαδρομή ξεκινά κοντά στο φράγμα των πηγών Αώου, στη θέση Πέντε Αλώνια. Από εκεί ανηφορίζει μέσα από πευκόφυτη περιοχή προς την κορυφή Τσούκα Ρόσα (Κοκκινοράχη). Από το μέσο της ανάβασης και ύστερα επικρατεί το δάσος της οξιάς. Μέγιστο υψόμετρο ανάβασης: 1.985μ. στην κορυφή Τσούκα Ρόσα, από όπου φαίνεται όλη η βόρεια Πίνδος. Από εκεί: κατήφορος μέσω μονοπατιού που οδηγεί σε δασικό δρόμο, ο οποίος διασχίζει την περιοχή και φτάνει σε μικρή λίμνη. Στη συνέχεια, διάσχιση όλου του δάσους της Τσούκα Ρόσα, κατήφορος προς τον Αγελαδότοπο. Μετά, ακολουθώντας το δασικό δρόμο κατά μήκος του ποταμού Αώου, άφιξη στο φράγμα του Αώου, δηλαδή στην αφετηρία του μονοπατιού.
Ορειβατικό Μονοπάτι Ε6-Φράγμα Πηγών Αώου
Η διαδρομή ξεκινά από το ορειβατικό μονοπάτι Ε6, εκεί που τελειώνει ο πυρήνας του Εθνικού Δρυμού της Βάλια Κάλντα και ενώνεται το Αρκουδόρεμα με τον ποταμό Αώο. Υστερα από δύσκολη ανάβαση 30 λεπτών περίπου, άφιξη στην κορυφογραμμή του δάσους Μούργκου. Από εκεί, επί μία ώρα περίπου, το μονοπάτι είναι αρκετά δύσβατο, απότομο και χωμένο σε πυκνή βλάστηση. Συνέχεια προς τον Αγελαδότοπο και το μονοπάτι 4 που οδηγεί στο φράγμα Αώου. Παλαιότερα το μονοπάτι αποτελούσε τμήμα του δρόμου των ζώων μεταξύ Μετσόβου και Βωβούσας. Η περιοχή είναι καταφύγιο της αρκούδας.
Σαλατούρα-Βάλια Κάλντα-Φλέγγα
Η διαδρομή ξεκινά από το χωριό Μηλιά Μετσόβου και από ένα ανηφορικό μονοπάτι μέσα σε φανταστικό δάσος οξιάς ανάβαση στη θέση Σαλατούρα (αρχή του Εθνικού Δρυμού της Βάλια Κάλντα). Από εκεί ανάβαση σε πετρώδες μονοπάτι προς το Μαυροβούνι (θέση Τρία Σύνορα). Στη συνέχεια, ακολουθείται η διαδρομή 1 μέχρι την κορυφή Αυτιά Φλέγγα (θέα όλης της βόρειας Πίνδου) Στη διαδρομή υπάρχουν πολλές πηγές πόσιμου νερού. Η περιοχή αποτελεί καταφύγιο της αρκούδας.
Η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής βρίσκεται στο Μέτσοβο – στο κέντρο του οικισμού – και αποτελεί ίσως τον πιο αξιόλογο ναό του.
Σπάνια Ιερός Ναός έχει τόσο μεγάλο ιστορικό βάρος, όσο ο ναός της Αγίας Παρασκευής Μετσόβου, που απετέλεσε και αποτελεί για τους Μετσοβίτες τον άξονα περιστροφής της θρησκευτικής, εθνικής και πολιτιστικής τους ζωής.
Συμπληρώθηκαν ήδη τα 500 χρόνια από την πρώτη ανακαίνιση του Ιερού Ναού της Αγίας Παρασκευής Μετσόβου, που έγινε το 1511. Βέβαια, ο ναός της Αγίας Παρασκευής είναι παλαιότερος. Και μόνον η αναφορά του 1380 μ.Χ. στο ανώνυμο χρονικό των Ιωαννίνων για τον ιερομόναχο Ησαΐα ως καθηγούμενο Μετσόβου, επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές, αφού η Αγία Παρασκευή αρχικά ήταν Μοναστήρι και ο Ησαΐας Καθηγούμενός της. Για την ιστορία αναφέρουμε ότι οι άλλες ανακαινίσεις του ναού της Αγίας Παρασκευής έγιναν το 1759 με αυτοκρατορική άδεια, το 1894 με δαπάνη του Γεωργίου Αβέρωφ και το 1959 από το Ίδρυμα Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα με πρωτοβουλία και επιμέλεια του Ευαγγέλου Αβέρωφ – Τοσίτσα.
Πέραν όλων ο ναός της Αγίας Παρασκευής είναι κυρίως και πρωτίστως χώρος λατρείας και δοξολογίας του Θεού και τόπος ανευρέσεως του νοήματος της ζωής και του προορισμού της υπάρξεως. Εδώ ο χρόνος συναντά την αιωνιότητα και ο πιστός βιώνει το λειτουργικό χρόνο δηλ. την αιωνιότητα στο παρόν.
Ο ναός της Αγίας Παρασκευής, εκτός του πνευματικού και λατρευτικού του χαρακτήρα, είναι και ένα λαμπρό πολιτιστικό μνημείο που εντυπωσιάζει τους επισκέπτες. Μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας είναι το τέμπλο του ναού, που φιλοτεχνήθηκε από Μετσοβίτες ξυλογλύπτες το 1730. Τα σκαλίσματα του τέμπλου παριστάνουν διάφορα επεισόδια από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη καθώς και διάφορα διακοσμητικά στοιχεία. Οι είκοσι δύο εικόνες της πάνω ζώνης του τέμπλου είναι της σχολής της Β.Δ. Ελλάδος και ανήκουν χρονολογικά στο διάστημα μεταξύ 1700-1730. Οι δέκα υπέροχες εικόνες του κάτω διαζώματος είναι ρωσικές και τοποθετούνται μεταξύ του 1820 – 1840. Αποτελούν αφιερώματα ευπόρων Μετσοβιτών εγκατεστημένων στη Ρωσία.
Στο ναό της Αγίας Παρασκευής υπάρχει και μια πρωτοτυπία. Ο διπλός άμβων. Ο πρώτος για την ανάγνωση του Ευαγγελίου. Ο δεύτερος για την ανάγνωση του Αποστόλου και το κήρυγμα. Στα χρόνια της Πατριαρχικής Εξαρχίας από το μικρότερο άμβωνα διαβάζονταν τα Πατριαρχικά αποκαταστατικά γράμματα και σιγίλλια, που απευθύνονταν προς την Εξαρχία και το λαό του Μετσόβου.
H Mονή του Αγίου Νικολάου, κτισμένη στα νοτιοδυτικά του Μετσόβου, κοντά στην όχθη του Μετσοβίτικου ποταμού, υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της περιοχής. Η ίδρυσή της ανάγεται στη βυζαντινή εποχή, καθώς τον 14ο αι. γίνεται για πρώτη φορά λόγος για το μοναστήρι και τον ηγούμενό του Ησαία. Στη μακραίωνη ιστορία του επισκευάστηκε αρκετές φορές, ωστόσο ανακαινίστηκε ριζικά γύρω στο 1700. Η σημερινή του μορφή οφείλεται στις αναστηλωτικές εργασίες που έγιναν γύρω στα 1960, από το ‘Ιδρυμα Bαρώνου Μιχαήλ Τοσίστα.
Το καθολικό του μοναστηριού είναι καμαροσκέπαστο. Οι τοιχογραφίες εσωτερικά διατηρούνται σε σχετικά καλή κατάσταση. Χρονολογούνται το 1702 και είναι έργο του ζωγράφου Ευσταθίου, σύμφωνα με επιγραφή που υπάρχει αριστερά της τοξωτής εισόδου στη νότια πλευρά του ναού. Ωστόσο διακρίνονται δύο φάσεις ζωγραφικής, στην πρώτη από τις οποίες ανήκει το μεγαλύτερο μέρος των τοιχογραφιών του ναού που χρονολογούνται, όπως προαναφέραμε, στις αρχές του 18ου αι. και είναι έργο του Ευσταθίου. Στη δεύτερη φάση ανήκουν οι τοιχογραφίες του δυτικού τμήματος του ναού, στις οποίες παρατηρούνται έντονες οι δυτικές επιδράσεις και οι οποίες χρονολογικά είναι προγενέστερες, πιθανότατα του 17ου αιώνα.
Σε επαφή με την εξωτερική πλευρά του ναού έχει διαμορφωθεί παρεκκλήσι, αφιερωμένο στο νεομάρτυρα Αγιο Νικόλαο τον εκ Μετσόβου, ο οποίος μαρτύρησε το 1659. Το μοναστήρι περιβάλλεται από τα κελιά και άλλα βοηθητικά κτίσματα που διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση.
Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στο ΒΑ μέρος του Μετσόβου, στο κέντρο του Αβερώφειου Κήπου.
Στο παρελθόν, ο ναός είχε ανακαινιστεί το 1850 με δαπάνη του Γεωργίου Αβέρωφ και το 1964 με δαπάνη του ιδρύματος Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα.
Το 2002 ανακαινίστηκε, για πρώτη φορά εξ ολοκλήρου, με προσωπική δαπάνη του πρώην Ευρωβουλευτή και προέδρου του Ιδρύματος ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ, κ. Γιάννη Αβέρωφ.
Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου είναι χαρακτηριστικό δείγμα βασιλικής με τρούλο, έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο, αρχιερατικό θρόνο, άμβωνα των μέσων του 19ου αιώνα και εικόνες που χρονολογούνται από το 1709.
Η Μονή Κοιμίσεως της Θεοτόκου βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον οικισμό του Μετσόβου, στη διασταύρωση των δύο παραποτάμων του Αράχθου, του Μετσοβίτικου και του Ανηλιώτικου.
Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι ένα μοναδικό μοναστήρι που βρίσκεται μέσα στο Μέτσοβο και χτίστηκε το 1754. Περιλαμβάνει διώροφα κελιά, ξενώνες, πλακοστρωμένες αυλές σε επίπεδα, υπέροχες τοιχογραφίες, τέμπλο και εικόνες του 17ου αιώνα και το καμπαναριό του που από τη μέση και πάνω είναι ξύλινο. Λένε ότι η καμπάνα του κατασκευάστηκε στα Γιάννενα το 1870.
Ιστορία
Η Μονή Παναγίας Μετσόβου (μοναστήρι της Κάτω Πολιτείας ή του Κάτω Ποταμού) ιδρύθηκε τον 17ο-18ο αιώνα και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η θέση του μοναστηριού και οι μαρτυρίες καταδεικνύουν ότι το μοναστήρι εξυπηρετούσε τους οδοιπόρους που έπαιρναν το δρόμο του Ζυγού για να φθάσουν στη Θεσσαλία. Οι ηγούμενοι της Μονής είχαν την οικονομική διαχείριση των υποστατικών της και ρύθμιζαν τον αγροτικό και κτηνοτροφικό μηχανισμό της. Αυτοί υπέγραφαν δωρητήρια, ενοικιαστήρια, μίσθωναν εργάτες και κανόνιζαν τις ελεημοσύνες του.
Από δεφτέρια λογαριασμών (1730 και μετά), από αποδείξεις πληρωμής και κτίσματα, αντικείμενα, αχερώνες, αμπέλια, βαρέλια κρασιού μαθαίνουμε τι περιουσία είχε η μονή, η οποία ήταν σε σύγκριση με άλλες φτωχή.
Από το 1958 η Μονή έμεινε κλειστή, για να ανακαινιστεί και να ξαναλειτουργήσει το 1977 από τη μοναχή Θέκλα.
Κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου γίνεται μεγάλο πανηγύρι προς τιμήν της Παναγίας.
Η Μονή Ζωοδόχου Πηγής βρίσκεται στο δρόμο για το χωριό Ανθοχώρι στους πρόποδες του όρους Περιστέρι, μόλις 10 χλμ από το Μέτσοβο, ανάμεσα στις βελανιδιές και στα βράχια και εορτάζει της Ζωοδόχου Πηγής. Οι ντόπιοι την αποκαλούν η Παναγιά της Κιάτρα Ρόσα που στα βλάχικα σημαίνει η Παναγιά στο κόκκινο λιθάρι, λόγω των κόκκινων βράχων στα ανατολικά της Μονής που στο παρελθόν χρησίμευαν για ασκηταριά.
Ιδρύθηκε πιθανότατα τον 17ο αιώνα και ανακαινίστηκε το 1732. Το καθολικό, αγιορείτικου τύπου με τρούλο, κοσμείται στο εσωτερικό με τοιχογραφίες που χρονολογούνται στις αρχές του 19ου αιώνα. Στη δυτική πλευρά έχει χαγιάτι και στην ανατολική μια πεντάπλευρη αψίδα. Η αψίγα κοσμείται με αβαθή τόξα και στο επάνω μέρος με κόγχη με τη παράσταση της Ζωοδόχου, η οποία πλαισιώνεται με τις παραστάσεις των Αρχαγγέλων και από τέσσερα εντοιχισμένα πήλινα πινάκια. Το συγκρότημα έχει ανακαινιστεί πλήρως πρόσφατα και είναι διατηρητέο μνημείο.
Το 1820, μια αποτυχημένη επίθεση των Ελλήνων κατά του οθωμανικού στρατού που κατευθυνόταν προς τα Ιωάννινα εναντίον του Αλή Πασά, έδωσε αφορμή στην καταστροφή του μοναστηριού και την σφαγή των μοναχών.
Ο Εθνικός Δρυμός της Πίνδου ή αλλιώς η Βάλια Κάλντα («ζεστή κοιλάδα» στα Βλάχικα) είναι μια από τις πιο σημαντικές και εντυπωσιακές περιοχές του ηπειρωτικού μέρους της Ελλάδας.
Ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου περιλαμβάνει την κοιλάδα της Βάλια Κάλντα, στη βλάχικη διάλεκτο σημαίνει ζεστή κοιλάδα, το Αρκουδόρεμα, και τα βουνά Λύγκος και Μαυροβούνι, μέχρι τις κορυφές του βουνού Αυγό.
Ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου έχει συνολική έκταση 60,000 στρέματα και χαρακτηρίζεται μοναδικός από οικολογικό και ερευνητικό ενδιαφέρον. Η αξία της περιοχής της Βάλια Κάλντα και η ανάγκη προστασίας της έχει αναγνωρισθεί όχι μόνο με την κήρυξη της σαν Εθνικό Δρυμό απο το 1966 αλλά και σε πανευρωπαἳκή κλίμακα με την ένταξη της στο δίκτυο των ιδιαίτερα προστατευομένων περιοχών της Ευρωπαἳκής Ένωσης.
Το τοπίο είναι εντυπωσιακό με μεγάλες ομαλές εκτάσεις για ξεκούραστο περίπατο αλλά και απότομες βραχώδεις πλαγιές με ορμητικά ρέματα για τους λάτρες της περιπέτειας. Η θέα είναι μαγευτική από τις κορυφές Φλέγγα (2.159 μ.), Αυτιά (2.082 μ.) και Αυγό (2,170 ) που καλύπτονται από γέρικα κεραυνοβολημένα ρόμπολα (ευωδιαστό είδος πεύκου). Στους πρόποδες, στα ομαλά βοσκοτόπια βόσκουν χιλιάδες πρόβατα. Στα υπαλπικά υψίπεδα του βουνού Μαυροβουνίου στη Φλέγγα, σε υψόμετρο 1960 μ. και 1940 μ. σχηματίζονται δύο εντυπωσιακές μικρές λίμνες. Οι λίμνες αυτές που αποτελούν το σύμβολο της περιοχής συνδέονται με πολλούς θρύλους.
Τα πυκνά δάση, οι ορμητικοί χείμαρροι και οι απότομοι γκρεμοί μαγεύουν τον επισκέπτη και τον καλούν για εξερεύνηση. Κάθε χρόνο εξάλλου εκατοντάδες επισκέπτες απ’ όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό επισκέπτονται την κοιλάδα της Βάλια Κάλντα ώστε να θαυμάσουν τα μοναδικά και αξέχαστα τοπία της.
Ο ποταμός Μετσοβίτικος πηγάζει στην περιοχή της Κατάρας και του Ανηλίου. Είναι παραπόταμος του Αράχθου, με τον οποίο ενώνεται στο ύψος της Μπαλντούμας.Στην πορεία του συναντά τα νερά της λίμνης των πηγών του Αώου στο ύψος της Χρυσοβίτσας, με τη λειτουργία ενός υδροηλεκτρικού σταθμού.
Το τοπίο που θα αντικρίσετε είναι ιδιαίτερα επιβλητικό καθώς περιτριγυρίζεται από ψηλά βουνά και πυκνά δάση που αποτελούν καταφύγιο πολλών ειδών της πανίδας της περιοχής. Στο δρόμο που οδηγεί από το Βοτονόσι στο Ανθοχώρι, δίπλα από την νέα γέφυρα, θα θαυμάσετε το πέτρινο γεφύρι Μπαμπά που βρίσκεται εκεί και δίνει το δικό του στίγμα στο τοπίο. Πρόκειται για ένα δίτοξο γεφύρι με μία ψευδοκαμάρα, η οποία δεν είναι πλέον ιδιαίτερα εμφανής.
Στις όχθες του ποταμού θα αισθανθείτε απίστευτη γαλήνη, θα χαλαρώσετε και θα αναπνεύσετε καθαρό αέρα. Οι λάτρεις της φύσης και όχι μόνο σίγουρα θα εντυπωσιαστούν!
Κοινωνική προστασία και Αλληλεγγύη, Παιδεία Πολιτισμός και Αθλητισμός, Περιβάλλον